10 juni 2020 – Column Robert-Jan Knook: Nieuwslezer
Nieuwslezen is een vak, dat roep ik 25 jaar. Nooit geloofd dat mijn vak door een computer gedaan zou kunnen worden. Tot eind 2018 China met een virtuele nieuwslezer op tv kwam, een exacte kopie van de echte nieuwslezer. Eng om te zien, je ziet het verschil bijna niet.
Nieuwslezen is eigenlijk vooral het vertellen van het nieuws geworden. Eind jaren 90 studeerde ik af op dit onderwerp en concludeerde toen al dat de oude toch wel saaie en institutionele manier van lezen langzaam aan het veranderen was. Radiozenders willen een mens naast de DJ of presentator, iemand van vlees en bloed die mee kan praten over wat er in de wereld gebeurd. Daarom hebben veel radiostations ook eigen nieuwslezers, die passen bij de kleur van het station zoals dat heet.
Deze week in het nieuws dat het Hilversumse XS2Radio met een virtuele nieuwslezer voor de radio komt, sterker nog, ze is er al! NH Radio draait proef met haar. Ik meteen luisteren natuurlijk, hoe zou ze het doen? Reuring alom bij de nieuwsleescollega’s bij het ANP en de NOS. Wat vind je, vroeg iemand. Ja, ik hoor dat het een computer is, vergelijkbaar met die mededelingen in treinen en op stations. De belangrijkste vraag is of radiozenders dit willen.
Ondernemen is ook denken in kansen
Nieuwsberichten lezen is wel een vak. Neem een bericht over George Floyd. Dat wil je toch iets anders op de radio brengen dan een luchtig verhaal over de geboorte van een babypanda. En hoe ga je straks improviseren als het nieuws alleen nog uit een computer komt. Misschien is er sprake van een omslag en hoeft dat straks allemaal niet meer. Mijn tienerdochter hoort in ieder geval niks geks als ik haar het voorbeeld laat horen. 15 jaar.
Vriend en NOS-collega Jeroen Tjepkema zegt op Twitter dat het nooit een volwaardige vervanging zal zijn. Een robot kan niet variëren in tempo en klankkleur.
Presentator Roos Abelman van BNR twittert dat ze wel kan inpakken, waarop XS2Radio antwoordt dat deze tool vooral is als verrijking voor bestaande tekstuele content en niet direct als vervanging van de nieuwslezer. Niet direct.
Ondernemen is ook denken in kansen. Dus misschien moet ik me maar vast melden bij dat Hilversumse bedrijf. Jullie willen mijn betrouwbare stem toch wel?