14 mei 2016 – Column Dolf Kloosterziel: Ondernemersfondsen zijn niet de oplossing
Veel wordt er gesproken over ondernemersfondsen. Ik vind dat wij daarbij te weinig kritisch zijn. Het fonds wordt vaak gezien als dé oplossing voor problemen. Bijvoorbeeld voor leegstand in winkelgebieden. Dat is een misvatting. Een fonds lost niets op.
Voor ik daar op door ga eerst even iets meer over ondernemersfonds. Een ondernemersfonds is een pot geld – vrijwel altijd opgebracht door ondernemers zelf – ten bate van gemeenschappelijke doelstellingen. Afhankelijk van hoe het fonds gevuld wordt krijgt het meestal een de naam bedrijven investeringszone (BIZ), OZB fonds of reclamefonds.
Ondanks het feit dat het geld veelal door ondernemers zelf wordt opgebracht zijn niet zij het die automatische over het geld beschikken. De BIZ is daarop een uitzondering. Het is de gemeenteraad die over het reclamefonds en het OZB fonds gaat. Bij deze fondsen is het daarom zaak zeer goede afspraken te maken over wat er mee gedaan wordt en wat er gebeurt met de inkomsten als een fonds ophoud te bestaan. Anders zou het zomaar kunnen zijn dat de verhoogde belasting na het stoppen van het fonds blijft bestaan. Gelukkig gaat dat vaak gewoon goed.
Na deze veel te korte samenvatting van wat fondsen zijn iets meer over waar het echt om gaat. Een fonds is namelijk geen oplossing voor problemen die gesignaleerd worden maar een middel om aan een oplossing te werken. Het inrichten van een fonds heeft alleen zin als er een goede samenwerking is tussen ondernemers onderling en een goede relatie tussen gemeente en ondernemers. Daarbij is het belangrijk dat er goede afspraken worden gemaakt over wat er met het gelden gedaan wordt. Het kan bijvoorbeeld niet de bedoeling zijn dat ondernemers zaken gaan betalen die tot de taken van de gemeente behoren. Ook moet de gemeente leren zich niet te bemoeien met waar het geld aan besteed wordt zolang dat binnen de gemaakte afspraken wordt ingezet.
Voorwaarde één voor een oplossing is de aanwezige energie
Oplossen van de problemen die de aanleiding zijn van het fonds gebeurt echter niet met het fonds. Voorwaarde één voor een oplossing is de aanwezige energie. Energie van mensen die er wat van willen maken, die een beeld hebben van waar het naar toe moet, die samen voor de troepen uit durven lopen en die samen oppakken wat nodig is. De middelen in een fonds dienen om het deze mensen iets makkelijker te maken de juiste dingen te doen. Het beschikbare geld is een katalysator van de energie die deze mensen steken in het oplossen van de problemen en het creëren van perspectief. Zonder de energie van deze ondernemers, ambtenaren, vastgoedeigenaren en andere trekkers, is het geld in een fonds nutteloos. Zonder deze mensen moet een fonds zo snel mogelijk worden opgeheven.
Ondernemersfondsen zijn dus niet de oplossing. Wel zijn ze een krachtig instrument in een goede samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven.
Dolf Kloosterziel
