Ondernemers beoordelen hun huidige bedrijfssituatie in 2025 met een gemiddeld rapportcijfer van 7,2. Dat is lager dan in 2024 (7,5) en terug op het niveau van 2021 en 2022. Vooral zzp’ers drukken dit gemiddelde omlaag. Zij zijn duidelijk minder positief dan mkb’ers (7,2 versus 7,5). Als belangrijkste oorzaken noemen zzp’ers tegenvallende omzet, klantenverlies en de impact van wet- en regelgeving, zoals de Wet DBA.
Op totaalniveau scoren de sectoren land- en tuinbouw, gezondheid en zakelijke diensten het hoogst. Ondernemers in de detailhandel en cultuursector geven de laagste cijfers.
Stoppen met ondernemen
Bijna een kwart van de ondernemers twijfelde afgelopen jaar om te stoppen met zijn bedrijf. Belangrijke redenen zijn regeldruk, stijgende kosten en het gebrek aan werkplezier. Dit onderstreept dat stoppen een actueel onderwerp is binnen ondernemerschap.
Vooruitzichten komende half jaar
Ondernemers geven hun verwachtingen voor de komende zes maanden een gemiddeld rapportcijfer van 7,3, lager dan vorig jaar (7,5). Zzp’ers zijn opnieuw minder positief dan mkb’ers (7,3 versus 7,5). Ruim één op de tien zzp’ers ziet de toekomst somber in en geeft een onvoldoende. Zij verwachten vooral problemen met omzet, winstgevendheid en wet- en regelgeving, waarbij een groot deel van de ondernemers uitdagingen en knelpunten verwacht. Over de wet DBA uit een zzp’er zijn zorgen: “Angst dat de overheid mij niet ziet als ondernemer. Ik kan dit zelf niet peilen, de regels zijn zo vaag.”
Meer aandacht
KVK-adviseur Christiaan Hazelaar: “Zzp’ers zijn een onmisbare motor van de Nederlandse economie, maar hun eigen bedrijfssituatie staat onder druk. Zij ervaren meer onzekerheid over opdrachten en regelgeving dan mkb’ers en zien vaker knelpunten bij het vinden van nieuwe klanten. Dat maakt dat een deel van hen zelfs overweegt te stoppen of hun bedrijf over te dragen. Deze signalen laten zien dat zelfstandigen extra aandacht verdienen. Als KVK helpen wij ondernemers door inzicht te geven in hun mogelijkheden en door complexe wet- en regelgeving te verduidelijken, zodat zij sterker en met meer vertrouwen de toekomst tegemoet kunnen gaan.”
